เมื่อพูดถึงนามธรรมที่เราเรียกกันว่า “ความรัก” เชื่อแน่ว่าใครก็ตามที่ ‘โต’ พอจะเข้าใจโลกได้ในระดับหนึ่ง ย่อมจะรู้ซึ้งดีว่าความรักนั้นเป็นสิ่งที่อยู่เหนือหลักแห่งตรรกะทั้งปวง เพราะแม้กระทั่งความดีก็ยังไม่อาจจะเอาชนะได้ ความรักจึงเป็นสิ่งที่ใครต่อใครหลายคนพยายามจะค้นหาคำตอบ ว่าเราจะอยู่กับมันได้อย่างไรโดยไม่ให้เราเป็นทุกข์ ซึ่งสำหรับใครที่กำลังจะมองหาเคล็ดลับนี้อยู่เหมือนกัน วันนี้เราก็มีแนวคิดซึ่งอาจจะเป็นคำตอบดี ๆ จากหนังดังทั้งไทยและเทศมาฝากกันครับ
You make me want to be a better man.
เธอ…
ทำให้ฉันอยากเป็นคนที่ดีขึ้น— หนัง As Good As It Gets (1997)
ประเดิมแนวความคิดดี ๆ ด้วยคำคมจากภาพยนตร์แนวตลก-โรแมนติก รางวัลออสการ์และรางวัลลูกโลกทองคำ จากฝีมือการกำกับภาพยนตร์ของ เจมส์ แอล. บรูก ซึ่งเหมาะอย่างยิ่งสำหรับคนที่กำลังรู้สึกน้อยเนื้อต่ำใจในตัวเอง ว่าเราอาจจะต่ำต้อยด้อยค่าเกินไปสำหรับคนที่เรารัก และแทนที่เราจะล่าถอยยอมยกธงขาว เมื่อได้ฟังคำคมดี ๆ ที่ยกมานี้ ก็อาจจะเปลี่ยนใจฮึดสู้ขึ้นมาได้ในทันที
คำว่า “ดี” ในที่นี้ไม่ได้หมายถึง ลักษณะนิสัยหรือระดับของศีลธรรมภายในจิตใจเท่านั้น หากแต่ยังหมายถึง รูปร่างหน้าตา ภาวะสุขภาพ ระดับการศึกษา อาชีพการงาน ฐานะการเงิน และอื่น ๆ ที่ประกอบขึ้นเป็นตัวตนของใครคนใดคนหนึ่งอีกด้วย เพราะว่าโดยพื้นฐานของความรักนั้นเป็นพลังบวก ดังนั้นเมื่อเราได้รักใครสักคน ก็ไม่ต้องกังวลใจไปว่าเราจะไม่ดีพอสำหรับใครคนนั้น หากเรารักได้ใครสักคนอย่างแท้จริง ความรักจะผลักดันให้เราพยายามเปลี่ยนแปลงตัวเองไปในทางที่ ‘ดีขึ้น’ เอง ไม่ว่าจะดีขึ้นในด้านใดที่กล่าวมาก็ตาม ที่กล้าพูดแบบนี้ไม่ได้ ‘ยกเมฆ’ เอาเองนะ มันเป็นไปตามทฤษฎีของจิตแพทย์ชื่อดังอย่าง ซิกมันด์ ฟรอยด์ (Sigmund Freud) เลยล่ะ ถ้าไม่เชื่อก็ลองเปิดใจรักใครจริง ๆ จัง ๆ ดูสักคนเถอะ
If you’re a bird, I’m a bird
ถ้าคุณเป็นนก
ผมก็เป็นนก— หนัง The Notebook (2004)
ในสเต็ปต่อมาของการพัฒนาความสัมพันธ์ที่เรียกว่า “ความรัก” ก็ต้องยกให้กับคำคมเชิงอุปมาจากหนังรักซึ้ง ๆ ที่คอภาพยนตร์รู้จักกันดีอย่าง The Notebook เรื่องนี้เลย เพราะนอกจากความรักจะทำให้เรารู้จักปรับปรุงตัวเองให้ ‘ดีขึ้น’ แล้ว ก็ต้องรู้จักปรับ-ลด ขจัดความแตกต่างระหว่างคนสองคนให้หมดไปด้วย เหมือนกับน้ำซึ่งอยู่ต่างระดับที่ค่อย ๆ ปรับจูนเข้าหากันจนกลายเป็นน้ำในระดับเดียวกันในที่สุด ต่อให้คนสองคนนั้นจะมาจากความแตกต่างกันมากเพียงใดก็ตามที
ประโยคที่ยกมานี้นี้ทำให้นึกถึง ‘นิทาน’ สั้น ๆ เรื่องหนึ่ง ซึ่งกล่าวถึงเม่นที่ยอมหักหนามแหลมของตัวเองทิ้งทุก ๆ วัน เมื่อเม่นตัวนั้นดันไปตกหลุมรักกับกระรอกตัวหนึ่ง … ถึงแม้ว่าในตอนจบของ ‘นิทาน’ จะลงท้ายด้วยความเศร้าว่ากระรอกตัวนั้นมีคู่รักเป็นกระรอกด้วยกันอยู่แล้วก็ตามที
The best love is the kind that awakens the soul and makes us reach for more , that plants a fire in our hearts and brings peace to our minds
ความรักที่ดีที่สุด
คือความรักที่ปลุกจิตวิญญาณ
ทำให้เราอยากไขว่คว้าสิ่งที่ไม่เคยมี
จุดไฟให้ลุกในใจ
แต่ในเวลาเดียวกันก็ทำให้เราสงบนิ่งได้— หนัง The Notebook (2004)
คำคมข้างต้นที่ยกมานี้ ก็ถูกส่งเข้ารอบการประกวดมาจากหนังเรื่องเดียวกัน เป็นคำคมที่บอกตรง ๆ เลย ในแง่ของการสร้างกำลังใจในช่วงขณะที่ ‘ดอกรัก’ กำลังผลิบาน ขณะเดียวกันก็สอนให้รู้จักสงบสติอารมณ์ ไม่วู่วามจาบจ้วงในวันที่ความรักของเรากำลังเป็นไปในทิศทางที่ไม่สมดังใจด้วย
จากมุมมองของภาพยนตร์ต่างประเทศ เราหันมาดูคำคมดี ๆ เด็ด ๆ จากภาพยนตร์ทางฝั่งไทยกันบ้าง ประเดิมเรื่องแรกด้วย จัน ดารา เวอร์ชั่นปี พ.ศ. 2544 ของ นนทรีย์ นิมิบุตร ภาพยนตร์ไทยซึ่งได้รับการดัดแปลงจากนวนิยายแนวอีโรติกเรื่องอื้อฉาวของ อุษณา เพลิงธรรม ที่เด็กรุ่นใหม่หลายคนอาจรู้จักในภาพยนตร์ทวิภาค ฉบับรีเมค ปี พ.ศ. 2555-2556 ของ หม่อมหลวงพันธุ์เทวนพ เทวกุล นั่นเอง
เคน…ฟังนะ
เกิดมาทั้งทีน่ะ
เราจะมีผู้หญิงเอาไว้สำหรับคิดถึงเค้า ในทางที่ดีที่งาม
อย่างที่เราคิดถึงแม่
ไม่ได้เชียวเหรอ?— หนัง จัน ดารา (2001)
วาทะเด็ดที่ยกมานี้เป็นคำพูดของ จัน วิสนันท์ หรือ จัน ดารา พระเอกของเรื่อง ที่กำลังพูดกับ เคน กระทิงทอง เพื่อนรุ่นพี่คนสนิทของเขาซึ่งเป็นบุตรของแม่พุ่มหัวหน้าคนครัวในบ้านวิสนันท์นั่นเอง ถ้าใครเคยดูภาพยนตร์ไทยเรื่องนี้ หากเรามองเห็นเพียงผิวเผิน ว่า จัน ดารา พระเอกของเรื่องเป็นผู้ชายที่มักมากในกาม ไม่เคยรักใครจริงจัง เจอผู้หญิงคนไหนก็ ‘เอา’ ไม่เลือกหน้า ไม่เว้นแม้กระทั่งลูกพี่ลูกน้อง คนรับใช้ หรือแม้กระทั่งแม่เลี้ยงของตัวเองแล้วล่ะก็ ถือว่าเรากำลังคิดผิดอย่างถนัดเลยทีเดียว เพราะความจริงแล้วในภาพยนตร์เรื่องนี้ จัน ได้มอบความรักให้กับ ไฮซินธ์ ผู้หญิงคนหนึ่งในเรื่องด้วยความรู้สึก “ในทางที่ดีงาม” อย่างที่เขาบอกกับ เคน เพื่อนสนิทของเขาเลยล่ะ แม้ว่าเขากับ ไฮซินธ์ จะไม่เคยมี ‘เซ็กส์’ ด้วยกันสักครั้งเลยก็ตาม จนกระทั่งวันที่เธอได้จากเขาไปด้วยโรคไข้รากสาดน้อย
คำคมที่ยกมาข้างต้นจึงทำให้ เคน กระทิงทอง และเราซึ่งเป็นคนดูต้องยอมรับเลยว่า “ความรัก” อันบริสุทธิ์ที่ไม่ได้แถมพ่วงมาพร้อมกับ “ความใคร่” นั้นมีอยู่จริง และในชีวิตจริงของคนเรา ก็ไม่จำเป็นต้องครอบครองคนที่เรารักเสมอไปหรอก
“เคยมีครั้งที่ลุงไม่ผิดบ้างปะ?”
“โอ้… อันนั้นเรื่องใหญ่เรื่องยาวเลยล่ะ เคยทะเลาะกันแทบตาย แต่พอทะเลาะกันจนเหนื่อย ลุงก็ยอม ๆ ว่ะ”
“แล้วลุงยอมทำไม? ถ้าลุงไม่ได้ผิด”
“เอ้า … พูดไปก็หยะแหยงปากว่ะ คนมันรักกันว่ะ”
— หนัง LOVE ON THE ROCK รักหมดแก้ว (2014)
ปิดท้ายคำคมเพิ่มพลังแห่งรักกันที่ประโยคเด็ดจากภาพยนตร์ไทยแนวโรแมนติก รักหมดแก้ว เลิฟ ออฟ เดอะ ร็อค ของผู้กำกับภาพยนตร์ ษรัณยู จิราลักษม์ ด้วยวาทะเด็ดซึ่งเป็นบทสนทนาของ ‘ลุง’ ที่ได้พูดสอน “บั๊กโจ้” พระเอกของเรื่องในตอนท้าย ว่าวิธีที่จะรักใครสักคนได้ยืนนานที่สุดก็คือ การ (ยอม) ให้อภัย อย่างที่สำนวนไทยของเราบอกต่อ ๆ กันมาว่า รักยาวให้บั่น รักสั้นให้ต่อ นั่นเอง ถึงแม้ว่าบทพูดที่ยกมานี้จะดูห้วน ๆ ขาดวาทศิลป์ไปบ้าง แต่รับรองว่าสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ในชีวิตจริงอย่างแน่นอน
เป็นยังไงกันบ้างครับ สำหรับคำคมจากภาพยนตร์ดังทั้งทางฝั่งไทยและเทศที่เราหยิบยกมาเล่าสู่กันฟังในวันนี้ หวังว่าจะช่วยเพิ่มพลังและช่วยเติมเต็มความรักของคุณกับหวานใจให้มั่นคง แข็งแรง ยิ่ง ๆ ขึ้นไปไม่มากก็น้อยนะครับ
เรื่องโดย : ก.ไกรศิรกานท์
