The first wealth health
“ความมั่งคั่งอย่างแรก คือ สุขภาพ”
– ราล์ฟ วอลโด เอเมอร์สัน (Ralph Waldo Emerson)
ถ้ามีคนถามว่า ให้เลือกระหว่างสุขภาพดีกับสุขภาพไม่ดี คุณจะเลือกอะไร เราก็คงต้องเลือกสุขภาพดีอยู่แล้วถูกไหมครับ การมีสุขภาพที่เป็นก้าวแรกของการใช้ชีวิตได้อย่างมีความสุข ถ้ามีเงินทองร้อยล้าน เราก็มีความสุขในการใช้ชีวิตได้เช่นกัน แม้จะป่วยไข้เราก็สามารถนำเงินทองนั้นมารักษามันได้ คุณกำลังคิดแบบนั้นอยู่ใช่ไหมครับ แล้วถ้าชีวิตคนเรามีอายุยืนยาวถึงแปดสิบถึงร้อยปี คุณคิดว่าในหนึ่งปี คนเราจะมีอาการเจ็บไข้ได้ป่วยกี่ครั้งต่อปี
ดังนั้นการที่ราล์ฟ วอลโด เอเมอร์สัน กล่าวไว้ว่า ความมั่งคั่งอย่างแรกคือสุขภาพ มันก็เหมือนกับ “อโรคยา ปรมาลาภา” ความไม่มีโรค เป็นลาภอันประเสริฐ ซึ่งประโยคเหล่านี้บ่งบอกได้หลายอย่างเกี่ยวกับชีวิตของคนบนโลกทุกคน ไม่มีใครสามารถหลีกหนีจากความเจ็บปวดได้หรือการมีเงินทองมากมายก็ไม่มีความสุขเท่ากับสุขภาพร่างกายแข็งแรง ทุกสิ่งทุกอย่างตีความหมายออกมานั้น แสดงถึงการมีสุขภาพที่แข็งแรง ไม่เจ็บไข้ได้ป่วยเป็นความมั่งคั่งทางด้านสุขภาพ หาใช่เงินตราไม่
“อย่าทำงานเพื่อเก็บเงินไปใช้ในห้องไอซียู”
– ว.วชิรเมธี
สังคมปัจจุบันยอมรับว่าเงินทองกลายเป็นปัจจัยหลักของการดำรงณ์ชีวิตไปแล้ว การที่คนเราจะใช้ชีวิตได้นั้น ต้องมีเงินทองเป็นตัวกำหนดกฎเกณ์ชีวิต เมื่อคนเราถูกปลูกฝันมาเช่นนั้น จึงทำให้เกิดความคิดเห็นร่วมกันว่า เมื่ออยากมีเงินก็ต้องทำงาน ถ้าทำงานหนักก็ยิ่งได้เงินมาก และเมื่อมีเงินมากชีวิตก็จะมีความสุข
หารู้ไม่ว่า นั่นคือเหตุที่ทำให้คุณกำลังเดินเข้าไปหาความทุกข์อย่างแท้จริง ถ้าคุณหวังจะมีความร่ำรวยหรือมีความสุข สิ่งสำคัญนั้นไม่ใช่เงินตราที่คุณยึดติดอยู่ แต่มันคือสุขภาพร่างกายของตัวคุณเอง
“อย่าทำงานเพื่อเก็บเงินไปใช้ในห้องไอซียู” เป็นประโยคสอนใจที่คมบาดลึกถึงมนุษย์เงินเดือนหลายคน ถ้าคุณทำงานหนักเพื่อหาเงินให้เกิดความรร่ำรวยในชีวิต มันดีหรือไม่ ผมตอบเลยว่ามันดีครับ แต่ถ้าทำงานหนักมากกินไป ผลเสียของมันก็คือสุขภาพของคุณจะย่ำแย่ลงทุกวินาที และเมื่อถึงเวลาที่สุดแสนจะทนต่อสภาพร่างกาย คุณอาจจะเป้นคนที่ต้องนำเงินที่คุณเก็บไว้จากการทำงานหนัก มาเป็นค่ารักษาร่างกายคุณในห้องไอซียู เหมือนกับประโยคเตือนใจข้างต้นของ พระอาจารย์ ว.วชิรเมธี ก็ได้
อย่าให้เงินที่เก้บมานั้น ต้องหยิบมาใช้กับเรื่องแบบนั้นเลย หันกลับมาดูแลสุขภาพตัวเองบ้าง เพื่อคนรอบข้างที่อยู่กับคุณ ไม่ว่าจะเป็น ครอบครัว พ่อแม่ แฟน หรือลูกที่กำลังจะเกิดมาอยู่กับคุณ บางครั้งการมีเงินทองมากมาย ก็ไม่อาจเทียบเท่ากับความสุขที่ได้อยู่กับผู้คนที่รักเรา
“มนุษย์เป็นสิ่งที่แปลกที่สุดในโลก เขายอมสละสุขภาพเพื่อหาเงิน แล้วก็สละเงินเพื่อให้ได้สุขภาพคืนมา
เขาห่วงอนาคตมากจนไม่มีความสุขกับปัจจุบัน ผลคือเขาไม่อยู่ทั้งปัจจุบันและอนาคต
เขาอยู่เหมือนจะไม่มีวันตายและสุดท้าย เขาก็ตายไปโดยไม่ได้มีชีวิตอยู่จริง”
– องค์ทะไลลามะ
ประโยคนี้สามารถเป็นตัวแทนของความสำคัญระหว่างเงินทองและสุขภาพได้เป็นอย่าง อีกทั้งยังสอนแง่คิดกับชีวิตที่ล้วนวนอยู่กับการเกิด แก่ เจ็บ ตาย ให้กับเราอีกด้วย
คิดแล้วก็น่าเศร้ากับประโยคที่ว่า “เขายอมสละสุขภาพเพื่อหาเงิน แล้วก็สละเงินเพื่อให้ได้สุขภาพคืนมา” มันทำให้เราตระหนักมากขึ้นไปอีกว่า แล้วการที่เราต้องหาเงินมาในแต่ละวันนั้น มันจะมีความหมายได้อย่างไร แต่ความจริงแล้วประโยคนี้กำลังเตือเราเหมือนกับคำคมของพระอาจารย์ว.วชิรเมธีนั่นแหละ
แต่ประโยคต่อที่ว่า “เขาห่วงอนาคตมากจนไม่มีความสุขกับปัจจุบัน ผลคือเขาไม่อยู่ทั้งปัจจุบันและอนาคต” คนเราคิดถึงแต่อนาคตที่ยังมาไม่ถึง คิดแต่ว่าเราจะสร้างอนาคตให้ออกมาในรูปแบบไหน จนลืมทุกสิ่งทุกอย่างที่มีอยู่ในปัจจุบัน
รวมกับประโยคสุดท้าย “เขาอยู่เหมือนจะไม่มีวันตายและสุดท้าย เขาก็ตายไปโดยไม่ได้มีชีวิตอยู่จริง ยกตัวอย่างง่ายๆ ถ้าคุณเดินทางไกลและคุณคิดถึงแต่จุดหมายที่ยังไม่เห็น ก็มีแต่ความรู้สึกกังวลและกดดันให้กับตัวเอง และถ้ายังเป็นแบบนี้ต่อไปเรื่อยๆ คุณจะไม่มีทางรู้ว่าความสุขระหว่างทางที่เดินมันเป็นอย่างไร คุณจะไม่รู้ว่าดอกไม้ริมทางที่สวยสดงดงามมันเป็นอย่างไร และคุณก็ไม่อาจรับรู้ได้ว่า เส้นทางที่เดินผ่านมานั้นเป็นอย่างไร จนในที่สุดคุณก็หลงทาง และไม่มีวันที่จะไปถึงจุดหมาย
เพราะฉะนั้น อย่าให้ชีวิตที่เกิดมานั้นยึดติดกับสิ่งของนอกกายอย่างเงินทองเลย ถึงวันหนึ่งคุณจะมีน้อย แต่ก็สามารถมีความสุขกับคนที่รัก กับสิ่งที่เป็นปัจจุบัน ไม่ต้องไปกังวลว่าอนาคตจะเป็นแบบไหน อนาคตจะแสนดีหรือเลวร้ายอย่างไร ตราบใดที่คุณไม่ยึดติดกับมันคุณจะมีความสุขกับสิ่งเป็นอยู่ในตอนนี้ ชีวิตคนเราไม่ได้เป็นอมตะ สุดท้ายเราก็ต้องตายจากไป เอาเวลาที่มีคุณค่าของคุณมาใช้เพื่อรักษาสุขภาพของตัวคุณเอง เพื่ออยู่กับคนที่รักคุณจนวาระสุดท้ายของชีวิตนี้เถิด
